Η Εξέργεση του Πολυτεχνείου ξεκίνησε στις 14 Νοεμβρίου του 1973 και τελείωσε με τον πιο τραγικό τρόπο στις 17 Νοεμβρίου 1973. Η Εξέργεση έγινε για να ανατραπεί η βάναυση δικτατορία της «Χούντας των Συνταγματαρχών» που αρχηγός της ήταν ο Γεώργιος Παπαδόπουλος.
Η Χούντα των Συνταγματαρχών ανέβηκε στην εξουσία στις 21 Απριλίου του 1967. Από τότε η Ελλάδα βρισκόταν υπό δικτατορικό στρατιωτικό καθεστώς. Όσοι είχαν αντίθετη πολιτική άποψη, εξορίστηκαν, βασανίστηκαν και φυλακίστηκαν. Κάθε ατομική ελευθερία καταπατήθηκε και «εξαφάνισε» τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα.
Τα γεγονότα πριν την μεγάλη Εξέργεση.
Ουσιαστικά, οι πρώτες αντιδράσεις άρχισαν να υπάρχουν από το 1970, όταν ο φοιτητής Κώστας Γεωργάκης, αυτοπυρπολήθηκε στην Γένοβα διαμαρτυρώμενος για το δικτατορικό καθεστώς.
14 Φεβρουαρίου 1973
Οι πρώτες μεγάλες αντιδράσεις όμως άρχισαν τον Φεβρουάριο του 1973 από τους φοιτητές. Συγκεκριμένα οι φοιτητες στις 14 Φεβρουαρίου του 1973 συγκεντρώθηκαν στο Πολυτεχνείο. Αίτημα τους ήταν η κατάργηση του ν.1347. Ο ν.1347 προέβλεπε την υποχρεωτική στράτευση των φοιτητών που είχαν αναπτύξει συνδικαλιστική δράση. Η κυβέρνηση έδωσε εντολή στην αστυνομία να επέμβει και να καταστείλει τον ξεσηκωμό. Έτσι παραβιάζοντας το πανεπιστημιακό άσυλο η αστυνομία εισέβαλε μέσα. Έγιναν 11 συλλήψεις και οι συλληφθέντες παραπέμφθηκαν σε δίκη. 88 φοιτητές στρατολογήθηκαν με την βία.
21 Φεβρουαρίου 1973
Τα γεγονότα της 14ης Φεβρουαρίου, εξόργισαν ακόμα περισσότερο τους φοιτητές, όπου τα αντιδικτατορικά αισθήματα γιγαντώνονταν μέσα τους. Έτσι στις 21 Φεβρουαρίου του 1973 έκαναν κατάληψη στο κτήριο της Νομικής. Εκεί χιλιάδες φοιτητές φωνάζοντας συνθήματα, έδωσαν όρκο στο όνομα της Ελευθερίας για αγώνα μέχρι να ικανοποιηθούν τα αιτήματα τους. Αιτήματα τους ήταν η κατοχύρωση του πανεπιστημιακού ασύλου και των ακαδημαικών ελευθεριών. Επίσης ζητούσαν την ανάκληση κάθε καταπιεστικού νόμου και διατάγματος.
Η κυβέρνηση έδωσε εντολή στην αστυνομία να επέμβει ξανά. Η αστυνομία κατάφερε να σπάσει την συγκέντρωση χωρίς να παραβιάσει το πανεπιστημιακό άσυλο. Πολλοί φοιτητές ξυλοκοπήθηκαν από την αστυνομία.
Η Εξέργεση του Πολυτεχνείου.
14 Νοεμβρίου 1973
Η αρχή της μεγάλης εξέργεσης μόλις είχε ξεκινήσει. Το απόγευμα της 14ης Νοεμβρίου κι ενώ είχε συγκεντρωθεί μεγάλο πλήθος φοιτητών και όχι μόνο στο Πολυτεχνείο, αποφασίστηκε η κατάληψη του. Οι φοιτητές οργανώθηκαν άμεσα. Είχαν αυτόαποκαλεθεί «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» και κύριο σύνθημά τους ήταν το «Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία». Δημιούργησαν Συντονιστική Επιτροπή, ραδιοφωνικό σταθμό, ο Γιώργος Κυρλάκης έφτιαξε τον πομπό, για να μπορούν να επικοινωνούν και να ενημερώνουν τον έξω κόσμο για τις αποφάσεις τους και τα γεγονότα. Οι εκφωνητές του ραδιοφωνικού σταθμού ήταν η Μαρία Δαμανάκη, ο Μίλτος Χαραλαμπίδης και ο Δημήτρης Παπαχρήστος. Ήδη την πρώτη βραδιά της κατάληψης πήγε να γίνει εισβολή στο Πολυτεχνείο από την χουντική νεολαία, ασφαλίτες και παρακρατικούς με σκοπό την διάλυση της συγκέντρωσης και το τέλος της κατάληψης. Η προσπάθεια εισβολής ήταν άκαρπη.
17 Νοεμβρίου 1973
Η δικτατορική κυβέρνηση με αρχηγό τον Γεώργιο Παπαδόπουλο, βρίσκεται σε πανικό από τα γεγονότα και από την ανταπόκριση του κόσμου στο κάλεσμα των φοιτητών. Έτσι δίνεται η εντολή στα άρματα μάχης που είχαν φτάσει έξω από το Πολυτεχνείο να εισέλθουν. Ήταν 3 τα ξημερώματα όταν το τανκ γκρέμισε την πύλη, παίρνοντας μαζί του στο θάνατο 3 φοιτητές και 1 φοιτήτρια τραυματίστηκε σοβαρά.
Μετά την πτώση της πύλης ο στρατός έβγαλε έξω τους φοιτητές χωρίς βία. Βία όμως, όπως και πυροβολισμούς δέχτηκαν από την αστυνομία, που είχε τοποθετήσει ελεύθερους σκοπευτές σε ταράτσες.
Οι νεκροί, η πτώση της κυβέρνησης και η δίκη.
Ο αριθμός των νεκρών κατά την διάρκεια των γεγονότων δεν είναι επιβεβαιωμένος. Κι αυτό γιατί αρκετοί είναι εκείνοι που ήταν βαριά τραυματισμένοι αλλά προτίμησαν να κρυφτούν σε πολυκατοικίες από το να πάνε σε νοσοκομείο και να συλληφθούν. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα το 2003, οι επώνυμοι νεκροί ανέρχονται σε 23 και οι αγνώστων στοιχείων σε 16.
Η δικτατορία κατέρρευσε ολοκληρωτικά από την Ελλάδα στις 23 Ιουλίου του 1974 και η δημοκρατία επέστρεψε στην πατρίδα της. Στις 30 Δεκεμβρίου του 1975, καταδικάζονται για τα εγκλήματα που έγιναν κατά την δικτατορία εις βάρος του λαού και για τα γεγονότα του πολυτεχνείου, ο Γεώργιος Παπαδόπουλος, ο Δημήτρης Ιωαννίδης, ο Σταύρος Βαρνάβας, ο Νικόλαος Ντερτίλης και 16 ακόμα.
Το Πολυτεχνείο έγινε σύμβολο της Ελευθερίας.
Το Πολυτεχνείο έγινε το σύμβολο για την Ελλάδα της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας. Εκεί όπου φοιτητές αλλά και απλός κόσμος έδωσαν μεγάλο αγώνα να απαλλαχτούν από ένα βάναυσο καθεστώς και μερικοί έδωσαν την ζωή τους για αυτόν τον αγώνα. Έκαναν ότι πολλοί φοβόντουσαν πολλοί. Έδειξαν πως την πραγματική δύναμη στα χέρια του, την έχει ο λαός και όχι οι κυβερνήσεις.
Ο εορτασμός της επετείου του Πολυτεχνείου γίνεται κάθε 17 Νοέμβρη από το 1981. Είναι ένας φόρος τιμής προς στους νεκρούς και το συμβολισμό των όσων διαδραματίστηκαν τότε. Για να μην ξεχάσει κανείς.
Πηγή :
Εξέργεση Πολυτεχνείου: Όταν η Δημοκρατία επέστρεψε στην πατρίδα της.
